ละหมาดวันศุกร์ซึ่งเป็นการละหมาดวาญิบสำหรับผู้ที่มีเงื่อนไขครบตามที่ศาสนากำหนดเอาไว้

ละหมาดวันศุกร์ซึ่งเป็นการละหมาดวาญิบสำหรับผู้ที่มีเงื่อนไขครบตามที่ศาสนากำหนดเอาไว้ เพราะเนื้อความที่ถามมามุ่งหมายถึงตัวละหมาดวันศุกร์ ซึ่งมี 2 รอกอะฮฺ และมีเงื่อนไขว่าต้องทำแบบญะมาอะฮฺ โดยกำหนดว่าผู้ที่ทำละหมาดวันศุกร์ต้องทันการละหมาดญะมาอะฮฺนั้น 1 รอกอะฮฺ 

ฉะนั้น ถ้าละหมาดทัน 1 รอกอะฮฺพร้อมกับอิหม่ามก็ถือว่าละหมาดวันศุกร์ของผู้ที่ทัน 1 รอกอะฮฺนั้นใช้ได้ ถ้าไม่ทันก็จำเป็นต้องเปลี่ยนไปเป็นการละหมาดซุฮฺริ 4 รอกอะฮฺ ดังนั้น หากมัสบู๊กมาทันอิหม่ามในรอกอะฮฺที่ 2 การละหมาดวันศุกร์ของเขาใช้ได้ และให้ลุกขึ้นทำอีก 1 รอกอะฮฺ (เพื่อให้ครบ 2 รอกอะฮฺ) ภายหลังการให้สล่ามของอิหม่าม 

ส่วนถ้ามัสบู๊กมาทันอิหม่ามภายหลังอิหม่ามเงยจากการรุ่กัวะอฺในรอกอะฮฺที่ 2 ก็ถือว่าไม่ได้ญุมอะฮฺ โดยหลังจากอิหม่ามให้สล่ามก็ให้ผู้นั้นขึ้นทำละหมาดซุฮฺริ 4 รอกอะฮฺ (อัลฟิกฮุ้ลมันฮะญีย์ เล่มที่ 1 หน้า 207) 

ทั้งนี้มีหลักฐานที่รายงานโดย อันนะซาอีย์ , อิบนุมาญะฮฺ และ อัดดาร่อกุฏนีย์ จากท่านอิบนุ อุมัร (ร.ฎ.) ว่า : ท่านร่อซู้ล (ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม) กล่าวว่า : ผู้ใดทัน 1 รอกอะฮฺจากละหมาดวันศุกร์และละหมาดอื่นๆ เขาผู้นั้นก็จงเพิ่มเข้าไปอีก 1 รอกอะฮฺ และการละหมาดของเขาก็สมบูรณ์แล้ว (อ้างแล้ว เล่มที่ 1 หน้า 208) 

อนึ่ง การทัน 1 รอกอะฮฺที่ถือว่าได้ญุมอะฮฺนั้นคือทันอิหม่ามในขณะอิหม่ามก้มรุกัวะอฺในรอกอะฮฺที่ 2 โดยผู้ที่เป็นมัสบู๊กนั้นมีฎ่อมะอฺนีนะฮฺ (การสงบนิ่ง) ก่อนที่อิหม่ามจะเงยศรีษะจากขั้นที่น้อยที่สุดของการรุ่กัวะอฺนั้น ส่วนในกรณีที่ทันอิหม่ามหลังจากที่อิหม่ามเงยศรีษะจากการรุ่กัวะอฺแล้วถือว่าไม่ได้ญุมอะฮฺ เมื่ออิหม่ามให้สล่ามแล้วก็ให้ผู้นั้นลุกขึ้นทำ 4 รอกอะฮฺของการละหมาดซุฮฺริ โดยการตั้งเจตนาในกรณีนี้ ให้ตั้งเจตนา (เหนียต) ละหมาดญุมอะฮฺพร้อมกับอิหม่าม เพราะมัสบู๊กผู้นี้เข้าสู่การละหมาดในขณะที่ละหมาดของอิหม่ามยังไม่เสร็จสิ้นนั้นเอง 

ส่วนในกรณีที่อิหม่ามให้สล่ามแล้ว กรณีนี้ให้ตั้งเจตนาละหมาดซุฮฺริเท่านั้น (กิตาบอัลมัจญ์มูอฺ เล่มที่ 4 หน้า 432) 

และการละหมาดทัน 1 รอกอะฮฺและถือว่าได้ญุมอะฮฺนั้นเป็นทัศนะของมัซฮับชาฟีอีย์ และนักวิชาการส่วนใหญ่ อิบนุ อัลมุนซิรเล่าจาก อิบนุ มัสอู๊ด , อิบนุ อุมัร , อนัส อิบนุ มาลิก , สะอีด อิบนุ อัลมุซัยยับ , อัลอัสวัต, อัลก่อมะฮฺ, อัลหะซัน อัลบะซอรีย์ , มาลิก , อัลเอาซาอีย์ ฯลฯ ส่วน อะฎออฺ , ฏอวู๊ส , มุญาฮิด และมักฮูล กล่าวว่า ผู้ใดไม่ทันฟังคุฏบะฮฺ ก็ให้ละหมาดซุฮฺริ 4 รอกอะฮฺ ในขณะที่ อัลฮะกัม , ฮัมมาด และ อบูฮะนีฟะฮฺ กล่าวว่า : ผู้ใดทันการอ่านตะซะฮฺฮุดพร้อมกับอิหม่าม ถือว่าผู้นั้นทันญุมอะฮฺโดยให้เขาผู้นั้นละหมาด 2 รอกอะฮฺหลังจากการให้สล่ามของอิหม่าม และถือว่าการละหมาดวันศุกร์ของเขาสมบูรณ์ ในขณะที่ ชัยค์ อบูฮามิด เล่าเอาไว้จากนักวิชาการเหล่านั้นว่า ผู้ใดตักบีร่อตุ้ลอิฮฺรอมก่อนการให้สล่ามของอิหม่ามผู้นั้นทันละหมาดญุมอะฮฺ อย่างนี้ก็มี (ดู กิตาบ อัลมัจญ์มูอฺ เล่มที่ 4 หน้า 433) 

والله أعلم بالصواب

อ.อาลี เสือสมิง ได้ตอบไว้ครับ