สาวไส้บัรซันญียฺ ตอนที่ 1
โดย อ.อับดุลฮากีม มังเดชะ
ประวัติความเป็นมาของหนังสือบัรซันญียฺ
ประวัติความเป็นมาของหนังสือบัรซันญียฺ
บัรซันญียฺ (بَرْزَنْجِى ) เป็นชื่อของหนังสือบทกวีร้อยแก้ว (نَثْرٌ ) และร้อยกรอง (نظم ) เป็นหนังสือเล่มหนึ่งที่ถูกแต่งขึ้นมาเพื่อการสรรเสริญ ท่านนบีมูหัมมัด ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม หนังสือเล่มนี้ มีชื่อว่า “มัจฺญมูอะฮฺ เมาลูด ชะเราะฟิลอะนาม” ประกอบไปด้วยบทต่าง ๆ ดังนี้
1. เมาลูด อัลบัรซันญียฺ นัษรฺ (ร้อยแก้ว)
2. เมาลูด อัลบัรซันญียฺ นัซมฺ (ร้อยกรอง)
3. เกาะศีดะฮฺ อัลบุรดะฮฺ อัลมุบาร่อกะฮฺ (กาพย์-โคลง)
4. อัดอิยะฮฺ คอตฺมิลเมาลูด (รวมบทดุอาอฺ)
5. อะกีดะตุลเอาวามฺ (หลักศรัทธา)
6. รอติบ สัยยิดินา อัลฮัดดาดฺ
7. ตัลกีน อัลมัยยิตฺ
8. ดุอาอฺ นิซฟิชะอฺบานฺ
9. เมาลูด ดีบะอฺ
รวม 9 บท และเนื่องจากหนังสือเล่มนี้ รวมบทประพันธ์ของ อัลบัรซันญียฺ ไว้ถึง 2 บทจึงเรียกชื่อหนังสือเล่มนี้รวม ๆ ว่า อัลบัรซันญียฺ
ผู้แต่ง
อัลบัรซันญียฺ (อัลบัรซันญียฺ, เมาลดุลบัรซันญียฺ, ม.ป.ท., ม.ป.ป., หน้าที่ : 53) เป็นนามชื่อของท่านอัลลามะฮฺ มุหัดดิษ สัยยิด ญะอฺฟัร บิน หะสัน บิน อับดิลการีม บินมูหัมมัด บิน เราะสู้ล บิน อับดิสสัยยิด บิน กอลนะดัร บิน อับดิสสัยยิด บินอีสาอัลอะหฺดับ บิน หุสัยนฺ บิน ยะซีด บิน อับดิลการีม บิน อีสา อัลบัรซันญียฺ บิน อาลี บิน ยูสุฟ บิน มูหัมมัดมันศูร บิน อับดุลอะซีซ บิน อับดุลลอฮฺ บิน อิสมาอีล อัลมุหัดดิส บิน มูสา บิน อิสมาอีล บิน มูสา อัลกาซิม บิน ญะอฺฟัร อัศศอดิก บิม มูหัมมัด อัลบากิร บิน อาลี ซัยนุ้ลอาบีดีน บินหุสัยนฺ บิน อะลีวะฟาฎิมะฮฺอัซซะฮฺรออฺ สืบเชื้ยสายมาจากลูก หลานของชาวชีอะฮฺ (อัลบัรซันญียฺ 2000. จากอินเตอร์เน็ต.) ท่านเสียชีวิตในปี ฮ.ศ.1177 บางรายงานกล่าวว่า อัลบัรซันญียฺเสียชีวิตในปี ฮ.ศ.1184 (อัลบัรซันญียฺ, แหล่งเดิม, หน้าที่ : 53)
อัลบัรซันญียฺ เป็นเจ้าของหนังสือเมาลิดที่รู้จักกันดีว่า “เมาลิด อัลบัรซันญียฺ” ซึ่งมีอีกชื่อ ก็คือ “อักดุลเญาฮัรฺ ฟี เมาลิดินนบี อัลอัซฮัร” นับเป็น หนังสือเมาลิดที่เป็นที่รู้จักมากที่สุดและแพร่หลายมากที่สุดที่ทั้งชาวอาหรับและมิใช่ชาวอาหรับ นิยมอ่านในโอกาสต่าง ๆ มีเนื้อหาสรุปถึงอัตชีว ประวัติของท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม นับแต่เกิดจนกระทั่งสิ้นชีวิต โดยเริ่มต้นด้วย ประโยคที่ว่า :
أَبْتَدِئُ الإِمْلاَءَ باِسْمِ الذَّاتِ الْعَلِيَّةِ
(มัจฺญมูอะฮฺ เมาลูด ชะเราะฟิลอะนาม, ม.ป.ท., ม.ป.ป., หน้าที่ : 72)
ท่านอัลลามะฮฺ ฟะกีฮฺ ชัยคฺ อบู อับดิลลาฮฺ มุหัมมัด อิบนุ อะหฺมัด อิลลิชฺ เสียชีวิต ฮ.ศ.1299 ได้อรรถาธิบายบทประพันธ์ร้อยแก้วนี้เอาไว้โดยให้ชื่อ ว่า “อัลเกาลุลมุนญี อะลา เมาลิดิลบัรซันญียฺ” และหลานชายของท่านอัลบัรซันญียฺ คือ อัลลามะฮฺ ซัยยิด ซัยนุ้ล อาบิดีน บิน มุหัมมัด อัลฮาดี บินซัยนุ้ลอาบีดีน บิน หะสัน บิน อับดิลการีม บิน มูหัมมัด บิน เราะสู้ล อัลบัณซันญียฺ อัลหุสนียฺ (อุมัรริฎอกะฮาละหฺ มุอฺญะมุลมุอัลลิฟีน, มุอัสสะสะฮฺอัรริสาละฮฺ, ม.ป.ป., เล่ม1, หน้าที่ : 488, เลขที่ : 3666) ซึ่งเชื้อสายจะมาบรรจบที่ สัยยิดอิสมาอีล บิน มูสา อัลกาซิม บิน ญะอฺฟัร อัศศอดิก บิน มูหัมมัด อัลบากิร บินอาลี ซัยนุ้ลอาบีดีน บิน หุสัยนฺ สืบเชื้อสายมาจากลูกหลานของชาวชีอะฮฺเช่นเดียวกันกับปู่ของเขา (อัลบัรซันญียฺ 2005. จากอินเตอร์เน็ต.) ซึ่งได้ประพันธ์เป็นร้อยกรอง รวม 198 บทกวี โดยเริ่มต้นด้วยประโยคที่ว่า :
بَدَ أتُ بِاسْمِ الذَّ اتِ عَالِيَة الشَّانِ
(มัจฺญมูอะฮฺ เมาลูด ชะเราะฟิลอะนาม, ม.ป.ท., ม.ป.ป., หน้าที่ : 110)
บทกวีร้อยกรองนี้มีชื่อว่า “อัลเกากับ อัลอันวัรฺ อะลา อักดิ อัลเญาฮัร ฟี เมาลิดินนบียฺ อัลอัซฮัรฺ” ท่านชัยคฺ มุหัมมัด นะวาวียฺ อิบนุ อุมัร อิบนิ อะเราะบียฺ อิบนิ อะลี อัลญาวียฺ ได้อรรถาธิบายบทกวีร้อยกรองนี้ในหนังสือ ตัรฆีบุลมุชตากีน
สาเหตุของการแต่งหนังสือบัรซันยีญในปี ฮ.ศ. 586 กษัตริ์ราชวงค์อัยยูบียฺที่มีนามว่า มุซอฟฟะรุดดีน ผู้ปกครองเมือง อิรบิล ได้รื้อฟื้นงานเมาลิดนบีมูหัมมัด ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะ สัลลัม ขึ้นมาจัดอีก (การจัดงานเมาลิดนบีเกิดขึ้นครั้งแรกที่ประเทศอียิปต์ เมื่อปี ฮ.ศ. 362 ซึ่งขณะนั้นราชวงค์ฟาฏิมียะฮฺนับถือชีอะฮฺ อิสมาอีลียะฮฺ (คนละนิกายกับชีอะฮฺอิษนัยอะชะรียะฮฺ 12อีหม่าม) เป็นผู้ปกครองอียิปต์ ) เป็นการจัดงานเมาลิดระดับรัฐบาล ได้มีหนังสือเรียนเชิญประชาชน ใกล้เคียง เช่น ชาวบัฆดาด เมาซุล ญะซีเราะฮฺ อีหร่าน มาร่วมงาน พวกที่ถูกเชิญจะทยอยออกเดินทางจากเมืองของตนตั้งแต่เดือนมุหัรรอม และมารวมตัวกันในตอนต้นของเดือนรอบีอุ้ลเอาว้าลพอดี งานในยุคนี้จึงใหญ่โตมากมีทั้งมโหสพบันเทิงตลอดงาน ก่อนงานวันจริงสองวัน พวกข้าราชการจะได้แห่แหนสัตว์ที่จะนำไปปเชือดเพื่อทำอาหารเลี้ยงแขก มีวัว อูฐ แพะ แกะเป็นฟูงๆ จึงนับได้ว่า เป็นพิธีที่ใหญ่โตมากเป็น ประวัติการณ์ (มูนีร (สมศักดิ์) มูหะหมัด, วันและเดือนที่สำคัณในอิสลาม, สมาคมนักเรียนเก่าอาหรับ, กรุงเทพฯ, 2540, หน้าที่ : 34)
ได้มีผู้เขียนชมเชย การจัดงานเมาลิด บุคคลแรกได้แก่ อบู ค็อฏฏ็อบ อิบนุ อัลฮียะฮฺ โดยได้เขียนหนังสือที่มีชื่อว่า “อัตตันวีร ฟีเมาลิดิลบะชีร” โดยที่ท่านกษัตริ์อัลมุซอฟฟัรได้ให้รางวัลเป็นเงิน 1,000 ดีนาร (อับดุลลอฮฺ ศอลิหฺ, “อัลอิบติฮาลาตวัลมะดาอิหฺฟีหะฎอรอเมาตฺ” 2010 จากอินเตอร์เน็ต.) ในหนังสือ “มิรอาตุซซะมาน” กล่าวว่ากษัตริย์อัลมุซอฟฟัร เป็นผู้ประดิษฐ์อุตริกรรมเมาลิด พระองค์ได้ทรงให้จัดเตรียมอาหาร เลี้ยงขึ้นโดยเป็น แกะย่าง 5,000 ตัว ไก่ 10,000 ตัว ม้า 100 ตัว เนยแข็ง 100,000 ชิ้น ขนมหวาน 30,000 จาน และสิ้นค่าใช้จ่ายในการจัดงานมาก กว่า 300,000 ดิรฮัม พระองค์ได้สดับฟัง การอ่านขับร้องบทสรรเสริญท่านนบีมูหัมมัด ตั้งแต่เวลา ซุฮรฺ จนกระทั่งถึงเวลารุ่งอรุณของวันใหม่ บางครั้งพระองค์ ก็ทรงลงไปเต้นกับพวกนักเต้นทั้งหลายด้วย (มูนีร (สมศักดิ์) มูหะหมัด, แหล่งเดิม, หน้าที่ : 34)
ผู้เขียนหนังสือเกี่ยวกับเมาลิดนบีศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ที่เป็นที่รู้จัก ไม่ได้มีแค่ อบู ค็อฏฏ็อบ อิบนุ อัลฮียะฮฺ แต่ยังมี ท่านอับดุรเราะหฺมาน บิน อาลี อัดดีบะอี ท่านญะอฺฟัร บิน หะสัน อัลบัรซันญียฺ ท่าน อัลลามะฮฺ มูหัมมัด อัมรฺ ท่าน บินอับดุลลอฮฺ อัลอีดะรูส (อับดุลลอฮฺ ศอลิหฺ, อัลอิบติฮาลาตวัลมะดาอิหฺฟีหะฎอรอเมาตฺ, แหล่งเดิม, จากอินเตอร์เน็ต.) ฯลฯ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น