อิหม่ามอัซซะฮะบีย์ กล่าวว่า :
قال الحافظ الذهبيُّ - رحمه الله -:
المتأخرونَ منْ أهلِ النَّظرِ قالوا مقالةً مولَّدةً، ما علمتُ أحدًا سبقهم بها. قالوا : هذه الصفاتُ تمرُّ كما جاءتْ ولا تؤوَّلُ، مع اعتقادِ أنَّ ظاهرهَا غيرُ مرادٍ،
บรรดาคนยุคหลังจากพวกปัญญานิยม พวกเขากล่าวคำพูดที่เกิดขึ้นมาใหม่ สิ่งที่ฉันไม่เคยรู้ว่ามีคนหนึ่งคนในยุคก่อนพวกเขา(ชาวสลัฟ) กล่าวมัน พวกเขากล่าวว่า : บรรดาศิฟะฮ์เหล่านี้(บรรดาคุณลักษณะของอัลลอฮ์) ปล่อยให้ผ่านไปตามที่มันมีรายงานมา และจะไม่ถูกตีความ(ตะวีล) พร้อมกับเชื่อว่า : แท้จริงความหมายตามภายนอกของมัน(ซอฮิร) ไม่ใช่เป้าหมายที่ต้องการ
فتفرَّعَ منْ هذا أنَّ الظاهرَ يُعْنَى بهِ أمرانِ :
أحدُهما : أنَّهُ لا تأويلَ لها غيرُ دلالةِ الخطابِ كما قالَ السَّلفُ : الاستواءُ معلومٌ، وكما قالَ سفيانُ وغيرُهُ : قراءتُهَا تفْسيرُهَا، يعني أنَّها بيِّنةٌ واضحةٌ في اللغةِ لا يُبْتَغَى لها مضايقُ التأويلِ والتَّحريفِ، وهذا هوَ مذهبُ السَّلفِ مع اتفاقهم أيضًا أنَّها لا تُشْبِهُ صفاتِ البشرِ بوجهٍ، إذِ الباري لا مثلَ لهُ لا في ذاتهِ ولا في صفاتهِ.
ดังนั้น จึงมีประเด็นแตกออกจากคำกล่าวนี้ว่า แท้จริงความหมายตามภายนอกนั้น มีสองสิ่ง :
หนึ่ง : คือ ไม่มีการตีความใด ๆ ต่อบรรดาศิฟะฮ์ของอัลลอฮ์ นอกจากมีการบ่งชี้ของคำพูด ดังที่สลัฟได้กล่าวว่า : อัลอิสติวาอ์(การประทับ) เป็นที่รู้กัน และดังที่ท่านซุฟยานและท่านอื่น ๆได้กล่าวว่า : การอ่านมัน คือ การอธิบายมัน หมายถึง แท้จริงแล้วมันมีความหมายที่ชัดเจนในทางภาษาอยู่แล้ว ไม่ควรทำให้ลำบากด้วยการตีความและเปลี่ยนแปลงความหมายเลย
และนี้คือ แนวทางสลัฟ พร้อมกันนั้นพวกเขาเห็นพ้องต้องกันว่า บรรดาศิฟะฮ์อัลลอฮ์ไม่คล้ายคลึงกับบรรดาศิฟะฮ์ของมนุษย์จะด้วยทางก็ตาม เพราะผู้สร้าง(อัลลอฮ์) ไม่มีตัวอย่างใดจะเปรียบเทียบสำหรับพระองค์ได้ ไม่ว่าจะในซาต(ตัวตน) และบรรดาศิฟะฮ์ของพระองค์ก็ตาม.
الثاني : أنَّ ظاهرها هَو الذي يتشكَّلُ في الخيالِ منَ الصفةِ كما يتشكَّلُ في الذهنِ منْ وصفِ البشرِ، فهذا غيرُ مرادٍ،
[ العلو للعلي الغفار : ٢٥١ ]
สอง : คือ ความหมายตามภายนอกของมัน คือที่มีการนึกภาพอยู่ในการมโนภาพจากศิฟะฮ์(ของสิ่งถูกสร้าง) ดังที่มีการนึกภาพในความคิดความเข้าใจจากการพรรณาของมนุษย์ ซึ่งสิ่งนี้ไม่ใช่เป้าหมายที่ต้องการ.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น