การงานต่างๆ นั้นขึ้นอยู่กับการตั้งใจ และทุกคนจะได้รับการตอบแทนตามที่เขาตั้งใจไว้

หะดีษ "การงานขึ้นอยู่กับเจตนา" และการอ้างใช้ผิดบริบทในยุคปัจจุบัน

รายงานจาก อะมีรุลมุอฺมินีน อะบูหัฟศ์ อุมัร อิบนุลค็อฏฏ็อบ อิบนุ นุไฟล์ อิบนิ อับดิลอุซซา อิบนิ ริยาห์ อิบนิ อับดิลลาฮฺ อิบนิ กุรฏ อิบนิ ริซาฮ อิบนิ อะดียฺ อิบนิ กะอฺบ อิบนิ ลุอัย อิบนิ ฆอลิบ อัลกุร็อยชีย์ อัลอัดวีย์ ร่อฎิยัลลอฮุอันฮุ ว่า:

قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ يَقُولُ:
"إِنَّمَا الْأَعْمَالُ بِالنِّيَّاتِ، وَإِنَّمَا لِكُلِّ امْرِئٍ مَا نَوَى، فَمَنْ كَانَتْ هِجْرَتُهُ إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ، فَهِجْرَتُهُ إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ، وَمَنْ كَانَتْ هِجْرَتُهُ لِدُنْيَا يُصِيبُهَا، أَوِ امْرَأَةٍ يَنْكِحُهَا، فَهِجْرَتُهُ إِلَى مَا هَاجَرَ إِلَيْهِ"

ความว่า:
“แท้จริง การงานทั้งหลายขึ้นอยู่กับเจตนา และแท้จริงแต่ละคนจะได้รับตามที่เขาตั้งเจตนาไว้ ดังนั้นผู้ใดที่อพยพเพื่ออัลลอฮฺและเราะสูลของพระองค์ การอพยพของเขาย่อมเป็นไปเพื่ออัลลอฮฺและเราะสูลของพระองค์ แต่ผู้ใดที่อพยพเพื่อโลกดุนยาเพื่อแสวงหา หรือเพื่อสตรีที่เขาต้องการแต่งงานด้วย การอพยพของเขาก็เป็นไปตามเจตนานั้น”

บันทึกโดย อิมามอัลบุคอรีและมุสลิม – มุตตะฟะกุน อะลัยฮิ – เป็นหะดีษเศาะหีหฺที่ได้รับการยืนยันตรงกันจากทั้งสองท่าน และถือเป็นหนึ่งในหะดีษสำคัญที่สุดในอิสลาม

---

📌 จุดสำคัญของหะดีษ:

หะดีษบทนี้แสดงให้เห็นถึง หลักพื้นฐานในอิสลามว่า การงานจะได้รับผลตอบแทนตามเจตนา (نِيَّة) และยังเป็นเกณฑ์สำคัญในการพิจารณาว่า การงานใดจะถูกนับว่าเป็นการภักดี (อิบาดะฮฺ) หรือไม่
📖 อิบนุ รอญับ (รฮ.) กล่าวว่า:

"หะดีษนี้ครอบคลุมหลักการเกี่ยวกับเจตนา และเป็นหนึ่งในหะดีษที่คำพูดสั้น แต่ความหมายลึกซึ้ง ครอบคลุมทั้งศาสนา"

(ดู: ญามิอุลอุลูม วัลหิกัม, อิบนุ รอญับ)

---

❗ ปัญหาการนำหะดีษนี้ไปใช้ผิดบริบทในปัจจุบัน:

ในยุคหลัง มีคนบางกลุ่มนำหะดีษบทนี้ไป อ้างเพื่อให้ความชอบธรรมกับการกระทำที่ขัดกับซุนนะฮฺ เช่น การกระทำที่เข้าข่าย บิดอะฮฺ หรือแม้แต่ ชีริก แล้วกล่าวว่า:

“ถึงแม้นนบีไม่เคยทำ แต่เราตั้งใจดี ก็ไม่เป็นไร”

นี่คือแนวคิดที่ อันตรายอย่างยิ่ง เพราะเป็นการ อ้างเจตนาดี เพื่อ กลบเกลื่อนความผิดในรูปแบบการปฏิบัติ ซึ่งขัดต่อหลักการของศาสนาอย่างชัดเจน

---

🔍 หลักการจากสะลัฟ:

อัลฟุฎอยล์ อิบนุ อิยาฎ (รฮ.) กล่าวว่า:

"แท้จริงการงานใดที่ทำด้วยความจริงใจ (อิคลาศ) แต่ไม่ตรงตามซุนนะฮฺ ก็จะไม่ถูกตอบรับ และหากตรงกับซุนนะฮฺแต่ไม่จริงใจ ก็จะไม่ถูกตอบรับ จนกว่าจะมีทั้งความจริงใจ และถูกต้องตามซุนนะฮฺ"

📚 (ดู: อัซซะฮะบีย์, ซียัร อะอฺลาม อันนุบะลาอ์, 8/427)

---

📖 บทสรุปสำคัญ:

✅ "เจตนาดี" ไม่สามารถ ทำให้การงานที่ไม่มีแบบอย่างจากท่านนบี ﷺ กลายเป็นอิบาดะฮฺที่ถูกต้องได้

❌ สิ่งที่ไม่มีในซุนนะฮฺ แล้วเรากล่าวว่า “เนียตดี” เพื่อให้มันถูกต้องนั้น เป็นการ ตั้งเกณฑ์ศาสนาด้วยตนเอง ซึ่งขัดกับหลักการ "อัลอิตติบาอ์" (การยึดตาม)

---

📌 ข้อเตือนใจ:

🔸 อัลลอฮฺไม่ทรงรับการงานใด นอกจากจะมี ความจริงใจต่อพระองค์ (إخلاص)
🔸 และต้องเป็นการงานที่ ถูกต้องตามแบบอย่างของนบี ﷺ (موافقة السنة)

ดังนั้นหากสิ่งที่เราทำ ไม่มีคำสั่งใช้ ไม่มีหลักฐาน (ดาลีล) และไม่มีแบบอย่างจากนบี ﷺ แม้เราจะมีเจตนาดีเพียงใด การงานนั้น ย่อมไม่ถูกรับ และจะไร้ผลเสมือนฝุ่นละออง

---

💡 ข้อคิด:

❤️ รักอัลลอฮฺ... ต้องไม่ตั้งภาคี (ชีริก)
🕋 รักท่านนบี... ต้องไม่ทำบิดอะฮฺ