แนวทางในการตามมัซฮับ

แนวทางในการตามมัซฮับ

อัลมะอศูมีย์(ร.ฮ) กล่าวว่า

واتباع المذاهب الفقهية الأربعة لا حرج فيه إذا كان المسلم ليس عنده من العلم ما يستطيع به استنباط الأحكام من الكتاب والسنة , لكن متى ظهر له أن الصواب خلاف مذهبه فالواجب عليه اتباع الصواب وترك مذهبه

การตามบรรดามัซฮับฟิกฮทั้งสี่ นั้นไม่เป็นไร เมื่อปรากฏว่า มุสลิมคนนั้นไม่มีความรู้ ที่สามารถ ค้นคว้า หุกุมต่างๆจากอัลกุรอ่านและอัสสุนนะฮ ได้ แต่.....เมื่อความถูกต้อง ได้ปรากฏแก่เขา ซึ่งขัดแย้งกับมัซฮับของเขา ดังนั้น วายิบแก่เขาต้องตามความถูกต้อง และให้ทิ้งมัซฮับของเขา
- มุสลิมต้องตามมัซฮับหรือไม่ หน้า 38
..............................

สรุป
1.การตามมัซฮับทั้งสี่นั้นไม่ผิด เมื่อไม่มีความรู้ที่สามารถวิเคราะห์บรรดาหุกุมจากอัลกุรอ่านและอัสสุนนะฮได้
2. แต่เมื่อปรากฏชัดเจนว่าที่ถูกต้องนั้นขัดแย้งกับมัซฮับที่ตนเองปฏิบัติตาม ก็ให้ทิ้งสิ่งที่ขัดแย้งกับความถูกต้อง และละทิ้งมัซฮับของตน มาปฏิบัติสิ่งที่ถูกต้อง ไม่ใช่ยึดติดและผูกขาดกับมัซฮับจนไม่สามารถปลดล็คตัวเองได้

นี้คือ การส่งเสริมให้ตามความถูกต้อง ไม่ใช่การยึดติดกับมัซฮับ โดยไม่ยอมปลดลอ็คตัวเอง เมื่อเห็นว่ามัซฮับของตนไม่มีหลักฐานที่ถูกต้องในประเด็นนั้นๆ หรือมัซฮับอื่นมีหลักฐานถูกต้องกว่า ก็ให้ยึดทัศนะที่ถูกต้องและมีน้ำหนักกว่า

อิบนุตัยมียะฮ(ร.ฮ)กล่าวว่า

" قد ذم الله تعالى في القرآن من عدل عن اتباع الرسل إلى ما نشأ عليه من دين آبائه وهذا هو التقليد الذي حرمه الله ورسوله وهو : أن يتبع غير الرسول فيما خالف فيه الرسول ، وهذا حرام باتفاق المسلمين على كل أحد ; فإنه لا طاعة لمخلوق في معصية الخالق , والرسول طاعته فرض على كل أحد من الخاصة والعامة في كل وقت وكل مكان ; في سره وعلانيته وفي جميع أحواله

แท้จริงอัลลอฮซุบฮานะฮูวะตะอาลา ทรงตำหนิผู้ที่หันเหออกจากการปฏิบัติตามบรรดารอซูล ไปสู่สิ่ง เขาได้รับการปลูกฝังบนมัน จากศาสนาของบรรพบุรุษของเขา และนี้คือ การตักลิด(การเชื่อตาม)ที่อัลลอฮและรอซูลของพระองค์ได้ห้ามไว้ กล่าวคือ การตามอื่นจากรอซูล ในสิ่งที่ขัดแย้งกับรอซูล และกรณีนี้ เป็นสิ่งต้องห้ามแก่ทุกคน โดยมติเห็นฟ้องของบรรดามุสลิม แท้จริง ไม่มีการเชื่อฟังมัคลูค(มนุษย์) ในการฝ่าฝืนต่อพระผู้สร้าง(อัลลอฮ) และการเชื่อฟังต่อรอซูลนั้น เป็นข้อบังคับแก่ทุกคน ทั้งที่เป็นบุคคลเฉพาะ หรือคนทั่วไป(คนอาวาม) ในทุกเวลาและสถานที่ ,ในที่ลับและที่เปิดเผย และในทุกสภาพการณ์ -มัจญมัวะฟะตาวา เล่ม 19 หน้า 260-266
.............
สรุป
.อัลลอฮตาอาลาทรงตำหนิผู้ที่หันเหออกจากการตามรอซูล ไปตามศาสนาที่บรรพบุรุษได้สอนไว้ ในสิ่งขัดแย้งกับรอซูล
เพราะฉะนั้นใครจะตามมัซฮับใหนก็ตาม ต้องตามในสิ่งที่ไม่ขัดแย้งกับคำพูดของอัลลอฮและรอซูล ไม่ใช่เชื่อตามสิ่งที่ปู่ยาตายายนับถือมาโดยอ้างมัซฮับ ที่ไม่ตรงกับคำสอนอัลลอฮและรอซูล
อะสัน หมัดอะดั้ม
20/7/62